Rijksbreed is gewoon een trend, ook voor talentontwikkeling

'Iedereen met de ambitie om rijksbreed te werken aan maatschappelijke opgaven, moet kunnen deelnemen aan dit programma.' Dat zegt Saskia van Hasselt over het rijksbrede programma voor talentontwikkeling. Inmiddels zijn er drie groepen collega's die deze leergang, of beter training, volgen. Hoe werkt dat programma en waarvoor leren de collega's?

Talentontwikkeling en persoonlijk leiderschap zijn actuele begrippen in de HR-wereld. Ook bij het Rijk. Bij de Rijksoverheid werken we meer en meer samen aan ingewikkelde onderwerpen, los van de grenzen van de eigen organisatie. Dat vraagt om nieuwe vormen van leiderschap. Verschillende ministeries en uitvoeringsorganisaties ontwikkelden zelf programma's hiervoor. En nu is er dus zo'n programma, maar dan rijksbreed. Saskia van Hasselt (EZK/LNV) en Merel de Groot (BZK) weten er meer van en leggen ons uit wat het zo bijzonder maakt.

Het begin

Het programma is eigenlijk geleidelijk ontstaan, vertellen Merel en Saskia. Er gingen wel vaker stemmen op om rijksbreder te werken aan leiderschapsontwikkeling en persoonlijk leiderschap. Zo'n twee jaar terug zeiden drie secretarissen-generaal dat zij medewerkers met talent op dit vlak gezamenlijk aan hun ontwikkeling wilden laten werken. Dat gaf natuurlijk wel een stimulans. Saskia voegt daaraan nog toe: 'Zelf werkte ik bij Defensie, BZ, I&W en nu bij EZK en LNV en ik deed overal hetzelfde, elk ministerie organiseert een eigen talentontwikkelingsprogramma. Daaraan zie ik de behoefte aan een breder programma, het was te smal. En rijksbreed werken is gewoon een trend, dus ook voor een programma als dit.'

Wat zeggen deelnemers?
‘Het programma is gericht op persoonlijk leiderschap. Je wordt constant uitgedaagd om na te denken over je volgende stap en wat leiderschap betekent binnen de overheid. Wat kunnen we leren van leiderschap die we in onze omgeving zien. Dat maakt je ook bewust van je eigen rol. Hoe wil ik dat vormgeven? Wat voor een leider wil ik dan zijn? Zie het echt als een kans om dit programma te volgen. En probeer er alles uit te halen wat er in zit. Het levert je zoveel op!’ Maarten de Vries, senior adviseur bedrijfsvoeringdirectie Interne Organisatie, Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)

De deelnemers

De gestarte groepen bestaan uit circa 12 tot 18 personen, komen uit alle hoeken van de Rijksoverheid. Ze hebben ambitie en talent om zich te ontwikkelen op persoonlijk vlak of als leidinggevende, programmamanager, expert of adviseur. Het zijn collega's bij beleid, toezicht, advies en uitvoering, met schaal 12, 13 of 14. Waarom die begrenzing op schaal?

Merel: 'We willen meer doorstroom van talent. Om verschillende redenen is gekozen voor schaal 12 tot 14. Wat die redenen zijn? Praktische uitvoerbaarheid is er een van en in deze groep zitten ook de professionals en managers - in spe - die werken aan toekomstige maatschappelijke vraagstukken. Niet dat het programma zich richt op klaarstomen van leidinggevenden zuiver voor lijnmanagement.' Juist niet zou je bijna zeggen. Dat de deelnemers nu veel sneller en grondiger anderen bij andere onderdelen leren kennen en met hen samenwerken is belangrijker. Zo krijg je veel sneller te maken met andere invalshoeken en manieren van werken. Dat is een verschil is met een departementaal programma en een essentiële pijler onder het programma.
En wat betreft die selectie: 'Iedereen die de ambitie heeft, zou moeten kunnen deelnemen aan dit programma,' stelt Saskia. 'Als je drijfveer is om op de lange termijn rijksbreed te werken aan maatschappelijke opgaven, daarvoor is het bedoeld, niet om je persoonlijke loopbaan.'

Rode draad

Zoals de deelnemers van verschillende ministeries en werkterreinen komen is de daarbij gekozen rode draad 'Diversity of Thought'. Merel daarover: 'Het is zoeken geweest naar een goede invalshoek. De diversiteit van de samenleving, de Rijksoverheid en die van de deelnemers zelf zijn een essentieel onderdeel van de kracht van het programma. We willen de deelnemers diversiteitsdenken meegeven, ook als ze in de toekomst leidinggeven. Het gaat om hoe pak je een vraagstuk aan, hoe ga je te werk maar ook hoe betrek je al je medewerkers?'

Saskia vult aan: 'Bij de aanmelding en selectie wordt gekeken naar de talenten en motivatie van de kandidaten en hoe ze hun eigen identiteit laten zien in werk – én welke perspectieven, achtergrond, kennis en oriëntatie zij meenemen. Hun persoonlijke motivatie gericht op diversiteit en inclusie weegt nadrukkelijk mee.'

Wat zeggen deelnemers?
‘Via het programma krijg ik de kans mijn strategische en leidinggevende vaardigheden te ontwikkelen. Wat ik sterk vind aan het programma is dat het zich richt op de eigen ontwikkeling. Wat zijn je sterkste punten en hoe kun je deze het beste inzetten voor de organisatie? Vooral het coachingstraject is waardevol. Samen met een ervaren manager werk je aan je ontwikkelpunten. Daarnaast leer ik veel van mijn medecursisten. We zijn ambitieus, leergierig en ongeveer van dezelfde leeftijd. Samen hebben we het over verschillende maatschappelijke vraagstukken. En dat is de intentie van het programma: elkaar aanvullen, beter maken en helpen.’ Yasin Keskin, Eigenaaradviseur directie Financieel Economische Zaken/Eigenaaradvisering, BZK.

Hoe verder?

In januari, april en september zijn de eerste drie groepen van start gegaan. In twee jaar zullen zo'n 80 deelnemers, verdeeld over vijf groepen het programma hebben gevolgd.

Merel en Saskia: 'Tijdens de pilot wordt het programma aangepast op basis van de ervaringen van de eerdere groepen. Daarna krijgt het in het rijksbrede aanbod een vaste plek en kan het volume omhoog!'

Wat zeggen deelnemers?
‘De training sluit voor mij mooi aan bij de praktijk. De theorie die ik aangereikt krijg kan ik gelijk toepassen in de praktijk. Ik ben leidinggevende van een team van 15 functioneel beheerders. Ik leer ten eerste veel over mezelf, mijn stijl van leidinggeven en wat ik in bepaalde situaties nog kan verbeteren. Daarnaast leer ik hoe ik het beste uit een team te kan halen, van analyse van het team tot technieken die je direct kan toepassen zoals Deep Democracy, de wijsheid van de minderheid.‘ Rafke Ruijters, BZ teammanager functioneel beheer, directie Consulaire zaken en visumbeleid (DCV) BZ.

Meer informatie?

Heb je interesse? Schrijf dan je motivatie en laat je steunen door je direct leidinggevenden mee te doen aan het programma. In september is een pilot gestart en daarna zijn nog twee pilot uitvoeringen die starten in januari 2021 en april 2021.

Een uitgebreide brochure met informatie over het programma en de aanmeldprocedure is aan te vragen bij het programmabureau via rijkstalenten@rijksoverheid.nl. Of bij personeelsadviseur van je eigen organisatie.

Dit interview is gepubliceerd op het rijksportaal
Tekst met dank aan Marjolein Mars/Myrtle Vos