Interview Marijke van den Broek: 'Samenhang is de essentie'
Marijke van den Broek is directeur van het per 1 januari 2023 gevormde Organisatie en Personeel Rijk. Welke koers wil ze gaan varen met de organisatie, welke kansen en uitdagingen ziet ze, en wat gaan klanten en stakeholders daarvan merken? Met Marijke werpen we een blik achter de schermen van O&P Rijk.
‘Standaardisatie? Dat levert ook kansen op. Laat de klanten de vruchten plukken.’
Hr-ondersteuning altijd nodig
‘Wat me aantrekt in O&P Rijk? Dat heeft te maken met mijn achtergrond. Ik heb eerder directieposities gehad in staf, beleid en uitvoering. Vanaf januari was ik al waarnemend directeur van O&P Rijk, daarvoor directeur van P-Direkt en voor die tijd was ik werkzaam bij de Nationale Politie en Dienst Justitiële Inrichtingen. Door die ervaringen heb ik inzicht in hoe al die uitvoeringsdiensten werken. Bij Rijksorganisaties is natuurlijk niets zo belangrijk als het primaire proces. Maar al die organisaties hebben wél hr-ondersteuning nodig om te kunnen draaien.’
Rijk als één werkgever
‘Ik ben er van overtuigd dat we als Rijk nog beter kunnen functioneren als we meer als één werkgever optreden. O&P Rijk kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren. O&P Rijk is bedoeld als hét expertisecentrum binnen het Rijk voor personeelsvraagstukken. We bieden een breed palet van diensten aan. Uitvoering, advisering, tot zelfs gemandateerd werkgeverschap. We sluiten daarbij aan bij de eigen opgaven van de uitvoeringsdiensten en departementen.
In zo’n breed palet is de interne samenhang onmisbaar. De nieuwe organisatie moet die samenhang vergemakkelijken. Dát is dan ook de primaire opdracht die ik voor O&P Rijk zie.’
Maximaal samenwerken voor meer samenhang
‘Stel dat we kijken naar de komende periode. Voor mij is samenhang dus echt een essentieel thema. We willen ons als Rijksoverheid naar de burger toe laten zien als professionele, daadkrachtige en betrouwbare overheid. Dan vind ik dat je als Rijksorganisaties maximaal moet samenwerken. Dan werk je zo efficiënt mogelijk, want je doet het met belastinggeld. Om dat te kunnen doen is het voor shared service organisaties nodig om beter naar te elkaar kijken en meer in onderling verband te doen. Als we onze dienstverlening meer in overeenstemming met elkaar brengen, zitten we op de goede lijn.’
Sterke gesprekspartner
‘Ook de afstemming tussen regelgeving en beleid kan er in de toekomst anders uitzien. We kunnen vooraf nog beter aangeven wat er nodig is vanuit regelgeving om de uitvoering sterker te krijgen. En andersom. Dat betekent bij beleidsgremia proactiever laten zien waar we hobbels gaan ervaren in de uitvoering. Een voorbeeld is de cao, waar nu veel meer nodig is voor de uitvoering dan vroeger.
Maar het gaat niet alleen om hobbels. Met onze grote voorraad data en kennis zijn we een sterke gesprekspartner. Hiermee kunnen we beleid voeden. Ook als het gaat om hr-ontwikkelingen en trends die spelen in het Rijk en in de maatschappij.’
Onze kracht blijft hetzelfde: wij zijn zélf onderdeel van het Rijk. We snappen waar de uitdagingen en kansen van onze klanten zitten.
Standaardisatie: efficiënt en kansrijk
‘We willen steeds efficiënter omgaan met ons productaanbod. Meer basisproducten, meer standaardisatie. Daar zitten voordelen aan, ook voor klanten. Denk bijvoorbeeld aan snelle toegankelijkheid en continuïteit. Onze kracht blijft hetzelfde: wij zijn zélf onderdeel van het Rijk. We snappen waar de uitdagingen en kansen van onze klanten zitten. En daar zetten wij hoogwaardige en kwalitatief sterke dienstverlening op in.
Producten die het nu goed doen, houden we natuurlijk in de lucht. We gaan het samen nog beter maken. En door producten aan elkaar te verbinden kunnen we de dienstverlening ook verrijken. Denk bijvoorbeeld aan een advies op maat bij een bepaald standaardproduct.’
Geen ‘nee’, maar ‘ja, mits’
‘Een andere ontwikkeling die ik zie is het inrichten van de makelfunctie. Daarmee bedoel ik dat als wij zelf niet de juiste organisatie zijn om een product of dienst te ontwikkelen, we dan geen ‘nee’ hoeven te verkopen. In plaats daarvan kunnen we samen kijken naar een andere oplossing. Uitzetten in de markt bijvoorbeeld. Dan wordt het een ‘ja, mits’. Zo ontvangt een klant toch wat er nodig is. We gaan dus werken vanuit het invullen van een behoefte, en hóe dat gebeurt is minder belangrijk. Klanten mogen van ons verwachten dat we als O&P Rijk de meest ideale oplossing voorstellen.’
Luisteren naar frisse geluiden
‘Ik ben vooral nieuwsgierig, nuchter en van de korte lijnen. Ik vind het belangrijk om op een organische manier de toekomst in te gaan met de organisatie. Dat betekent ook inclusief en divers. Voor mij is dat meer dan de betekenis die er doorgaans aan gegeven wordt. Ik hecht er waarde aan dat andere geluiden gehoord worden, ook als ze misschien niet direct aansluiten bij de rest. Mensen die anders denken, of die je niet zo snel hoort in een overleg. Die frisse geluiden helpen om de boel op te schudden, nieuwe discussies op gang te brengen en ook heel vaak onze dienstverlening beter te maken.’
Nog inclusiever werken
‘Binnenwerk, ons onderdeel dat in het Rijk banen creëert voor medewerkers met een arbeidsbeperking, voegt daarmee iets heel eigens toe aan de O&P Rijk-mix. Ik ben hier erg blij mee. Dit stimuleert de hele organisatie om nog inclusiever te werken.’
O&P Rijk kan een belangrijke rol spelen in het uitgangspunt van ‘één werkgever Rijk’.
Nu investeren, later vruchten plukken
‘Welke uitdagingen ik zie voor O&P Rijk? Dan kom ik terug op die samenhang. O&P Rijk kan een belangrijke rol spelen in het uitgangspunt van ‘één werkgever Rijk’. We willen dat het Rijk een aantrekkelijk werkgever is. Dan moeten medewerkers makkelijk mobiel kunnen zijn binnen het Rijk. Om daarvoor te zorgen heb je dezelfde basissystemen nodig. Data en procedures zijn daarmee makkelijk uitwisselbaar over de verschillende uitvoeringsorganisaties.
Het is goed als O&P Rijk daarin proactief adviseert en ook zelf slimme producten ontwikkelt die hierbij aansluiten. Er zijn natuurlijk al grote stappen gezet binnen de overheid, denk aan het Functiegebouw Rijk, de Rijkspassen en Detacheren dichterbij.’
ICT-systemen lopen overal in het Rijk tegen hun grenzen aan. Om daarmee te dealen is standaardisatie nodig, maar het levert zeker ook kansen op voor de dienstverlening. Dit is wel iets voor de langere termijn. Nú investeren, de kennis en tijd erin stoppen die nodig is, en laat uiteindelijk de klanten de vruchten plukken. Want die komen er.’
De mogelijkheden aan de horizon
‘Stel dat Rijksorganisaties die dit lezen één punt vasthouden over O&P Rijk. Dan zou ik graag zien dat ze het idee hebben dat er een leuke, interessante nieuwe organisatie is ontstaan. Anders dan voorheen, maar met dezelfde hoge kwaliteit en dezelfde gemotiveerde medewerkers. En dat ze net als ik geïntrigeerd zijn door de mogelijkheden die ontstaan door de bundeling van krachten aan de horizon.’