Samen drempels verlagen met jobcreatie voor de Banenafspraak
Begin 2026 moeten er in totaal 125.000 banen zijn bijgekomen voor mensen met een arbeidsbeperking, waarvan 25.000 banen bij de overheid. Dit is vastgesteld in de Banenafspraak. Kathy Buurman-Aerts, afdelingshoofd Processen & Informatie bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), en Majka van Veen, recruiter adviseur Banenafspraak bij O&P Rijk, vertellen hoe zij hierin samenwerken.
Medewerkers met arbeidsbeperking in dienst nemen zien organisaties vaak als een uitdaging. Kathy ziet dit heel anders. Met 8 zogenoemde medewerkers Banenafspraak in haar team slaagt zij erin om niet alleen noodzakelijke taken te vervullen, maar ook een warme, inclusieve werkomgeving te creëren waar de medewerkers zichzelf mogen zijn en kunnen groeien.
Kathy: ‘Het is essentieel dat je als organisatie een afspiegeling bent van de samenleving. Iedereen hoort erbij, met welke achtergrond of beperking dan ook. Een divers team brengt veel voordelen met zich mee, niet alleen in de sfeer, maar ook in de manier waarop taken uitgevoerd worden. Toen ik in 2019 teamleider werd, wilde ik meer werkplekken creëren voor mensen met arbeidsbeperking. Ik begon met jobcreatie: van welke werkzaamheden kan ik een takenpakket maken? Het behalen van de doelstelling voor de Banenafspraak is voor mij bijzaak, het gaat mij vooral om de persoonlijke groei van medewerkers. Als je ziet hoe mensen binnenkomen en vervolgens opbloeien; dat vind ik het allerleukste.’
Om te zorgen dat meer afdelingen medewerkers Banenafspraak een plek bieden, heeft IenW de capaciteit van de recruiters Banenafspraak verdubbeld. Een nieuwe aanpak is erop gericht om bij de minder actieve afdelingen meer aandacht te genereren voor de Banenafspraak. Een adviseur Banenafspraak bespreekt met managers hoe die ze kan helpen bij het inzetten van medewerkers Banenafspraak. Ook is de samenwerking met O&P Rijk de afgelopen jaren versterkt, met als doel meer succesvolle plaatsingen te realiseren. Majka: ‘Samen met de coördinatoren Banenafspraak bij IenW richten we ons nu meer op jobcreatie, waarbij we kijken of we van openstaande werkzaamheden een vacature kunnen maken en dat werpt zijn vruchten af. We bespreken hoe het gaat met de medewerkers in dienst en kijken of er ondersteuning vanuit O&P Rijk nodig is. Ook maken we afspraken over opleidingen of trainingen die wij kunnen aanbieden en organiseren we samen Meet & Greets.’
De uitdagingen van de Banenafspraak
Eén van de grootste uitdagingen die Kathy en Majka tegenkomen, zijn de vooroordelen rondom de Banenafspraak. Kathy: ‘Het verbaast me hoeveel stigma er nog is, zelfs dichtbij in de eigen organisatie. Het zijn voor mij geen medewerkers uit de doelgroep. Het zijn gewoon mijn medewerkers’, benadrukt ze. Toch blijkt dit voor sommige collega's moeilijk om daar op een andere manier naar te kijken, en medewerkers Banenafspraak voelen vaak de druk om tegen dit stigma te vechten. Zij voelen daardoor soms nog extra druk om zich te “moeten” bewijzen.
Kathy vervolgt: ‘Managers zeggen vaak dat ze geen formatie hebben voor medewerkers met een arbeidsbeperking. Dat is een drogreden. Er is altijd werk dat gedaan moet worden en als je het niet zelf doet, huur je wel een uitzendkracht in. De echte uitdaging ligt vaak in de begeleiding van medewerkers, die niet altijd de nodige tijd en aandacht krijgt. Zo ben ik met mijn medewerkers de eerste tijd vooral bezig met repareren wat een ander kapotgemaakt heeft. En dat vind ik heel heftig. Als blijkt dat iemand niet op zijn plek zit, zorg er dan op z’n minst voor dat diegene op een goede manier weggaat en help met zoeken naar een andere plek.’
Majka: ‘Het vraagt tijd en investering, maar uiteindelijk levert het veel op. De begeleiding van medewerkers met arbeidsbeperking vereist specifieke aandacht. Bijvoorbeeld, feedback geven. Dat is sowieso al lastig, maar zeker bij deze doelgroep. Een opmerking dat iemand niet op de juiste plek zit, kan diegene heel snel opvatten als een persoonlijke afwijzing. Het is dan ook belangrijk om tijd te investeren in trainingen en ondersteuning. O&P Rijk heeft bij IenW een training op maat gegeven voor leidinggevenden en werkplekbegeleiders. Dat heeft hen geholpen te begrijpen waar je op moet letten en dankzij praktijkvoorbeelden wordt het heel herkenbaar voor begeleiders.’
Het belang van een inclusieve werkplek
Een mooi voorbeeld is het verhaal van K., een medewerker die moeite had met werk vinden door gebrek aan ervaring, ondanks zijn hoge kwalificaties. Majka: ‘Hij wilde echt graag werken, dus we boden hem een functie van 16 uur per week aan. Na zijn proefplaatsing werkt K. nu 32 uur per week en voelt hij zich volledig onderdeel van het team. Het geeft zoveel voldoening om te zien hoe hij opbloeit en steeds meer zelfvertrouwen krijgt. In het begin was hij verlegen, maar nu is hij het mannetje op de afdeling.’
Doorstroommogelijkheden creëren voor duurzame banen
Een belangrijk doel voor de toekomst is het creëren van meer doorgroeimogelijkheden voor medewerkers met een arbeidsbeperking. Majka: ‘Hoe zorg je ervoor dat medewerkers die al bij je werken, intern kunnen doorgroeien? Als je investeert in je medewerkers, creëer je duurzame banen en help je ze om zichzelf te ontwikkelen. Dit is een speerpunt voor IenW het komende jaar waar we vanuit O&P Rijk graag over meedenken.’
Kathy’s boodschap aan andere managers is duidelijk: ‘Wees niet bang om medewerkers Banenafspraak in te zetten. Neem de tijd, investeer in je mensen en je zult merken dat het veel energie en voldoening oplevert. In een tijd van bezuinigingen en veranderingen is dit een kans om niet alleen maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen, maar ook je organisatie te verrijken met waardevolle medewerkers.’
Ook aan de slag met de Banenafspraak?
Ben je manager en wil je een kijkje in de keuken nemen bij Kathy? Neem vooral contact op via kathy.aerts@minienw.nl.
Ben je benieuwd wat de recruiter adviseurs Banenafspraak bij O&P Rijk voor jou als manager en voor jou als kandidaat met een indicatie Banenafspraak kunnen betekenen? Neem een kijkje op de website of stuur een mail naar D&I@rijksoverheid.nl.