De barricade op

Weblogs

Laatst zat ik op een zonovergoten terras naast een van de sprekers tijdens de demonstratie van Extinction Rebellion in Den Haag. Ik vroeg naar zijn drijfveren. Hij vroeg mij of ik ook deelnam aan de demonstratie. De tube lijm lag al op tafel. Tja… uhm ik ben toch vrij om dit te doen… maar ik ben ook ambtenaar? Maakt dit nog een verschil? Benedicte Ficq doet ook mee, dan zal het toch wel goed zitten?

Demonstratie

Zijn er barricades verbonden aan de “barricade opgaan?”

Demonstratievrijheid is een belangrijk grondrecht dat voortkomt uit de vrijheid van meningsuiting en het recht op vereniging en vergadering. Deze rechten bieden burgers de mogelijkheid om deel te nemen aan het publieke debat, aandacht te vragen voor bepaalde onderwerpen en hun kritiek, ideeën en meningen kenbaar te maken. Maar gelden deze rechten ook voor ambtenaren? 

Grondrechten en ambtenaren

Ambtenaren hebben dezelfde grondrechten als alle andere burgers, dus ook de vrijheid van meningsuiting en demonstratievrijheid. Echter, de grondrechten van ambtenaren zijn ingeperkt, zelfs in hun privétijd. Dit komt doordat ambtenaren werken voor de overheidswerkgever die een publiekrechtelijke taak uitvoert.

De barricades

In de Ambtenarenwet staat dat je je als goed ambtenaar moet gedragen en er staat ook dat je niet mag demonstreren of uitspraken mag doen als dit het functioneren van de openbare dienst in de weg staat. Welke omstandigheden worden gewogen en beoordeeld bij de vraag of het functioneren van de openbare dienst is geraakt? 

  • De afstand tussen de functie van de ambtenaar en het beleidsterrein waarover de uitlatingen zijn gedaan.
  • De politieke gevoeligheid van de materie.
  • Het tijdstip waarop de uitspraken worden gedaan.
  • De wijze waarop de uitspraken worden gedaan.
  • De voorzienbaarheid van de schadelijkheid ten tijde van de uitspraken.
  • De ernst en de duur van de door de uitspraken ontstane problemen voor de dienstvervulling.
  • Legaliteit van de demonstratie. 
  • Gedrag tijdens de demonstratie.
  • De (her)kenbaarheid als ambtenaar. 

Voordat je de barricade opgaat, je hart uitstort op social media of grijpt naar die tube lijm, wees dan bewust van de barricades die verbonden zijn aan de grondrechten. 

Bij twijfel

Als je twijfelt of een uitspraak van een medewerker of deelname aan een demonstratie het functioneren van de openbare dienst raakt, raadpleeg dan de jurist die verbonden is aan jouw departement. 

Dit weblog is geschreven door het Kennispunt Integriteit. Het Kennispunt ondersteunt leidinggevenden en P&O en HRM-professionals met vraagstukken over integriteit. Daarnaast geven zij trainingen en workshops om het onderwerp integriteit onder de aandacht te brengen en bespreekbaar te maken. Kijk voor meer informatie op de website.

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.