Beëindigingsverzoek zieke werknemer

Weblogbericht | 17-04-2025 | O&P Rijk | Advocaten en Adviseurs Arbeidsrecht

Slapende dienstverbanden

Uitgangspunt is dat de werkgever het loon van de werknemer gedurende 104 weken ziekte moet doorbetalen. Binnen het Rijk is deze loondoorbetalingsverplichting verruimd; ook na deze periode heeft de werknemer recht op 70% van het loon, tot het moment waarop de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig is beëindigd.

Als een werknemer na 104 weken ziekte nog steeds volledig arbeidsongeschikt is en naar verwachting niet zal herstellen, wordt dit een slapend dienstverband genoemd. Lange tijd beëindigden veel werkgevers dergelijke dienstverbanden niet, om te voorkomen dat een transitievergoeding moest worden betaald.

Zeker als de AOW-leeftijd van een langdurig zieke werknemer in zicht kwam, was het voor de werkgever voordelig om het dienstverband niet voortijdig te beëindigen. Bij een beëindiging wegens het bereiken van de AOW-leeftijd hoeft de werkgever namelijk geen transitievergoeding te betalen.

Compensatieregeling

Sinds 20 juli 2018 is de Wet compensatie transitievergoeding in werk getreden. Met deze wet heeft de wetgever de financiële prikkel om slapende dienstverbanden niet te beëindigen weggenomen. Op grond van deze wet vergoedt het UWV namelijk de door de werkgever betaalde transitievergoeding. Let wel, slechts de transitievergoeding die na 104 ziekte is verschuldigd wordt vergoed; over het ‘slapende’ deel van het dienstverband vindt dus geen compensatie plaats.

Xella-verzoek

Ondanks deze wet bleven sommige werkgever weigeren om slapende dienstverbanden te beëindigen, bijvoorbeeld omdat zij deze vergoeding moesten voorfinancieren. Bleven deze werknemers alsnog met lege handen achter? 

In de zogenoemde Xella-uitspraak heeft de Hoge Raad aan alle onzekerheid een einde gemaakt. De Hoge Raad oordeelde dat een werkgever op grond van het goed werkgeverschap behoort in te stemmen met een beëindigingsvoorstel van een werknemer die een slapend dienstverband heeft. Omdat de transitievergoeding wordt vergoed, heeft de werkgever namelijk geen goede reden meer om het dienstverband in stand te houden. Dit is alleen anders als de werkgever een gerechtvaardigd belang heeft bij het laten voortduren van het dienstverband; bijvoorbeeld als er nog een reële kans is op re-integratiemogelijkheden.

Het verzoek van de werknemer om in te stemmen met een beëindigingsvoorstel wordt ook wel het Xella-verzoek genoemd. Per wanneer moet de werkgever eigenlijk instemmen met een dergelijk verzoek? Het verzoek moet op of na 20 juli 2018 door de werknemer zijn gedaan. Let wel, ook als een verzoek vóór deze datum is gedaan, kan de werkgever toch zijn gehouden daarmee in te stemmen. Dit is het geval als de werkgever op 20 juli 2018 nog (nader) diende te beslissen op een vóór deze datum gedaan verzoek.

Naderende AOW-datum en Xella-verzoek

De Hoge Raad heeft expliciet bepaald dat een naderende pensioenleeftijd geen gerechtvaardigd belang is voor instandhouding van een slapend dienstverband. Het wel of niet doen van een Xella-verzoek kan voor de werknemer dus een wereld van verschil betekenen. Een zieke werknemer met een slapend dienstverband die binnen afzienbare tijd zijn AOW-leeftijd bereikt en geen Xella-verzoek doet, heeft bij pensionering geen recht op de transitievergoeding. De werknemer die een dergelijk verzoek wel doet, kan deze vergoeding op zijn rekening laten bijschrijven, en dit kan oplopen tot tienduizenden euro’s.

Afschaffing compensatieregeling?

In het hoofdlijnenakkoord van het kabinet is opgenomen dat de compensatieregeling vanaf 2026 wordt afgeschaft. Het is allerminst zeker dat dit plan ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd. Is dit wel het geval, dan is de kans aanwezig dat een werkgever niet langer verplicht is om met een Xella-verzoek in te stemmen. De werkgever moet de transitievergoeding dan namelijk zelf ophoesten.

Tot slot

Mocht je een Xella-verzoek van de zieke werknemer ontvangen en je vraagt je af of je een gerechtvaardigd belang hebt om dit verzoek te weigeren, neem dan contact op met je vaste adviseur. Wij denken graag met je mee!